Trong thời điểm hiện tại, không ít cặp đôi nảy sinh tình cảm rồi quyết định chung sống như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn. Bởi lẽ họ e ngại các thủ tục pháp lý về việc kết hôn hoặc ly hôn, hay chỉ đơn giản là họ muốn chung sống dưới một mái nhà mà không muốn trói buộc nhau trong mối quan hệ được pháp luật bảo hộ.
Tuy nhiên, việc chung sống như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn có thể dẫn đến những hậu quả tiếc nuối.
1. Chung sống như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn là gì?
Chung sống như vợ chồng được hiểu là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau như vợ chồng. Những người nam nữ chung sống như vợ chồng có thể tiến hành lễ cưới hoặc không tiến hành lễ cưới nhưng họ không hề tiến hành thủ tục kết hôn. Nhiều người hiện nay chưa phân biệt được việc tổ chức lễ cưới và kết hôn.
- Lễ cưới là một phong tục văn hóa trong hôn nhân nhằm thông báo rộng rãi về sự chấp nhận và/hoặc sự chứng kiến của gia đình, xã hội hay tôn giáo về cuộc hôn nhân của một cặp đôi. Lễ cưới được hiểu là một nghi lễ, và thường kết hợp với một tiệc cưới để trở thành đám cưới hoặc lễ thành hôn.
- Trong khi đó, kết hôn là một thủ tục pháp luật, nhằm thông báo đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền về mối quan hệ vợ chồng được xác lập giữa người nam và người nữ.
Pháp luật chỉ thừa nhận và bảo hộ mối quan hệ vợ chồng nếu như người nam và người nữ tiến hành thủ tục đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Do đó, nam nữ chung sống như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không phải là vợ chồng hợp pháp.
2. Hậu quả của việc chung sống như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn
Nam nữ chung sống như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn thì không phát sinh quyền lợi và nghĩa vụ của vợ chồng được quy định tại Luật Hôn nhân Gia đình và các Luật khác có liên quan.
a. Hậu quả của việc chung sống như vợ chồng mà có con chung
Nam nữ chung sống như vợ chồng không tránh khỏi việc có con chung. Đứa trẻ ra đời cần được khai sinh tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong trường hợp bố mẹ đã đăng ký kết hôn, thì con được sinh ra bởi người mẹ trong thời kỳ hôn nhân đương nhiên được pháp luật công nhận là con chung của vợ chồng.
Tuy nhiên, nếu con sinh ra mà bố mẹ chưa đăng ký kết hôn thì không thể đương nhiên được thừa nhận mối quan hệ cha con. Khi đó, để giấy khai sinh của con có tên cha, bố mẹ bắt buộc phải bỏ thời gian và công sức nhiều hơn để làm thủ tục nhận cha con theo Điều 25 Luật Hộ tịch năm 2014
b. Hậu quả của việc chung sống như vợ chồng mà có tài sản chung
Điều 16 Luật hôn nhân và Gia đình quy định về quan hệ tài sản của nam nữ sống chung như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn như sau:
“Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập.”
Tuy nhiên, quy định này không được chi tiết và chặt chẽ như các quy định liên quan đến tài sản chung của vợ chồng hợp pháp, dẫn đến không ít thiệt thòi cho người vợ hoặc con chung trong trường hợp nam nữ không tiếp tục chung sống như vợ chồng nữa. Tài sản chung của vợ chồng thông thường bao gồm những khoản thu nhập cá nhân trong thời kỳ hôn nhân, không phân biệt ai có thu nhập cao hơn ai, hoặc những tài sản được tạo lập trong thời kỳ hôn nhân như bất động sản thông thường đương nhiên là tài sản chung và được chia đôi khi ly hôn.
Tuy nhiên, nam nữ sống chung như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không phát sinh tài sản chung của vợ chồng, đồng nghĩa với việc khi chấm dứt hôn nhân, quyền lợi của vợ hoặc chồng liên quan đến tài sản không được đảm bảo mặc dù trên thực tế, họ có công sức đóng góp xây dựng cuộc sống cùng nhau.
c. Hậu quả của việc chung sống như vợ chồng trái pháp luật
Chung sống như vợ chồng trái pháp luật được quy định là hành vi chung sống như vợ chồng với người đã có vợ/chồng, hoặc đã có vợ/chồng mà có hành vi chung sống như vợ chồng với người khác.
Ngoài ra, hành vi chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng cũng là trái pháp luật.
Người có hành vi chung sống như vợ chồng trái pháp luật này có thể bị xử phạt từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng theo quy định tại Khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP
Có thể thấy việc sống chung như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn có thể kéo theo nhiều phiền phức và rắc rối. Do đó, các cặp nam nữ mong muốn về chung dưới một mái nhà nên tiến hành thủ tục đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, để pháp luật bảo vệ những quyền và lợi ích mà vợ chồng đáng có. Quý khách có thắc mắc về mọi thủ tục liên quan đến hôn nhân gia đình xin vui lòng liên hệ Luật sư ly hôn Đà Nẵng qua:
Số điện thoại: 0931 992 221
